UI và UX design là gì? Phân biệt UI và UX trong thiết kế.

UI và UX là 2 thuật ngữ thường được dùng trong thiết kế ứng dụng cũng như thiết kế Website. 2 thuật ngữ này mô tả 2 lĩnh vực khác nhau trong thiết kế nhưng lại có mối quan hệ mật thiết. Do đó, nhiều người thường bị nhầm lẫn giữa 2 hình thức này nhất trong thiết kế web và ứng dụng. 

Hơn nữa, nhiều người khi thiết kế ứng dụng hoặc website lại không quan tâm nhiều đến UI và UX. Dẫn đến sản phẩm khi hoàn thành không đáp ứng được chất lượng và hoạt động không hiệu quả.

Do đó, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu UI và UX design là gì cũng như phân biệt UI và UX trong thiết kế website.

Thiết kế UI là gì?

UI là từ viết tắt của User Interface, nghĩa là giao diện người dùng. UI ám chỉ các thiết kế tập trung vào giao diện hiển thị cho người dùng hay còn gọn là bố cục đồ hoạ của một website. Nó bao gồm các cột, hàng, hình ảnh, các ô, các nút, văn bản, thanh trượt,… giúp người dùng có thể tương tác với website dễ dàng. Hiểu đơn giản, thì UI tương tự như cách bạn trình bày văn bản Word, nhưng ở cấp độ cao hơn, chi tiết hơn.

Công việc này thuộc về các nhà thiết kế giao diện người dùng. Họ quyết định thiết kế website sẽ trông như thế nào. Họ phải chọn cách phối màu, bố cục nội dung và hình dạng nút – độ rộng của các dòng và phông chữ được sử dụng cho văn bản. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một giao diện website trông bắt mắt và thu hút người dùng.

Thiết kế UX là gì?

UX là viết tắt của User Experience – trải nghiệm người dùng. Trải nghiệm của người dùng với website được xác định bởi cách họ tương tác với nó. Trải nghiệm mượt mà và trực quan hay rắc rối và khó hiểu là những gì khách hàng sẽ nhận được trên website của bạn. Điều hướng website có hợp lý hay được bỏ lên một cách tùy tiện? Tương tác với ứng dụng có mang lại cho mọi người cảm giác rằng họ có đang dễ dàng thực hiện các hành động trên website hay phải trải qua nhiều khó khăn. Đó là yêu cầu quan trọng của một thiết kế website chuyên nghiệp.

Chẳng hạn, người dùng muốn tìm sản phẩm “chuột không dây” trên website của bạn. Họ có thể dễ dàng tìm thấy nó trên thanh menu hay phải lục lọi qua nhiều danh mục mới tìm thấy? Vấn đề này liên quan đến UX – trải nghiệm người dùng.

Vì vậy, các nhà thiết kế UX cũng quan tâm đến giao diện người dùng của website và đây là lý do tại sao mọi người lại hay nhầm lẫn về sự khác biệt giữa hai loại thiết kế này. Trong khi các nhà thiết kế UI có nhiệm vụ quyết định giao diện người dùng sẽ trông như thế nào, các nhà thiết kế UX chịu trách nhiệm xác định cách người dùng tương tác với giao diện đó.

Chúng xác định cấu trúc của giao diện và chức năng cũng như cách tổ chức liên kết tất cả các bộ phận liên quan với nhau. Nói tóm lại, họ thiết kế giao diện hoạt động như thế nào. Nếu nó hoạt động tốt và liền mạch, người dùng sẽ có trải nghiệm tốt. Nhưng nếu điều hướng phức tạp hoặc không trực quan, thì trải nghiệm người dùng tệ hại có thể xảy ra. 

Do đó, thiết kế UI và UX cần có sự phối hợp chặt chẽ với nhau.

Cách phối hợp UI và UX design

Một nhà thiết kế UX quyết định cách giao diện người dùng hoạt động trong khi nhà thiết kế UI quyết định giao diện người dùng trông như thế nào. Đây là một quá trình rất cần sự phối hợp và hai nhóm thiết kế có xu hướng làm việc chặt chẽ với nhau.

Giả sử tại một thời điểm nào đó trong quá trình thiết kế, nhóm thiết kế UI quyết định thêm một mục vào vị trí nào đó trên thiết kế website. Điều này sẽ thay đổi bố cục nội dung và có thể yêu cầu thay đổi hình dạng hoặc kích thước của chúng. Nhóm UX sẽ xác định cách tốt nhất để bố trí mục cần thêm trong khi nhóm UI điều chỉnh thiết kế của họ để phù hợp với bố cục mới. Giao tiếp và cộng tác liên tục giữa hai nhóm thiết kế UI và UX giúp đảm bảo rằng giao diện người dùng cuối cùng trông đẹp nhất có thể, đồng thời hoạt động hiệu quả và trực quan.

Nghiên cứu là chìa khóa

Nghiên cứu là rất quan trọng đối với cả nhà thiết kế UI và UX. Điều quan trọng đối với cả hai bên là thu thập càng nhiều thông tin tốt càng tốt để có thể tạo ra các thiết kế phù hợp và cả hai đều tuân theo một cách tiếp cận tương tự.

Cả hai sẽ nghiên cứu những gì người dùng muốn, những gì họ mong đợi từ các website loại này đang được phát triển. Nghiên cứu này thường lặp đi lặp lại, liên quan đến các phiên khả năng sử dụng, trong đó người dùng thực sẽ tương tác với các phiên bản thu nhỏ của một số chức năng nhất định hoặc thiết kế trực quan đang được thử nghiệm để xác định xem liệu các nhà thiết kế có đang đi đúng hướng hay không. 

Đôi khi, tung ra bản dùng thử và lấy ý kiến người dùng là cách tốt nhất để họ có thể chỉnh sửa và đưa ra thiết kế website chuyên nghiệp và chất lượng. Facebook là website thường xuyên làm việc này mỗi lần nghiên cứu giao diện mới. Họ luôn cho người dùng của mình dùng thử thiết kế giao diện mới trước khi áp dụng chính thức.